Postduiven moeten niet alleen worden gezien als een potentiële aanwinst of interessante hobby, ze leveren ook een zeer interessant statistisch probleem op. Een duivencompetitie begint meestal op dezelfde locatie, maar alle duiven moeten naar een andere finish vliegen – omdat ze allemaal naar hun eigen huis vliegen. In deze post leg ik uit wat het statistische probleem is achter het snelheidsverlies in deze competities en hoe je dit mogelijk kunt oplossen.
Wist je dat het fokken van duiven een zeer waardevolle investering kan zijn? De duurste postduif die in 2020 werd verkocht, bracht 1,6 miljoen dollar op. De prestaties van de duif tijdens de wedstrijden bepalen meestal hun waarde. Aangezien de duiven allemaal een ander eindpunt hebben en de duif met de hoogste gemiddelde snelheid op dit moment de competitie wint, is deze berekening misschien niet helemaal eerlijk. Een snelheidscorrectiemethode voor het snelheidsverlies over grotere afstanden zou dit probleem kunnen verhelpen.
De mogelijkheid om veel geld te verdienen, naast grote passie en fanatisme, zorgt ervoor dat de huidige competities door de duivenliefhebbers* als een echte sport worden benaderd. Gevallen van valsspelen, het verhuizen de hele familie inclusief de duiven naar een meer ideale wedstrijdlocatie in het land en zelfs doping, zijn niet ongewoon in de sport. Gegevens van wedstrijdvluchten kunnen ons helpen om de eerste aanwijzingen van gevallen van oneerlijke concurrentie of valsspelen te tonen. De gegevens die zijn gebruikt in de berekeningen voor deze blogpost zijn specifiek voor duivensnelheidsmodellering in Nederland.
De wedstrijden
Een nationale duivenrace werkt als volgt. Alle duiven worden opgehaald op een centrale locatie in het land. Ze worden in busjes geladen en naar de startplaats van de vlucht gebracht. De afstand van de vluchten verschilt, de duiven kunnen aan langere of kortere vluchten deelnemen. Op het starttijdstip van de vlucht worden alle duiven tegelijkertijd uit de busjes bevrijd en vliegen ze allemaal terug naar huis, naar het huis van hun duivenliefhebber. Dit betekent dat sommige duiven verder vliegen dan andere. De duiven worden getraind en vinden hun thuis door gebruik te maken van het magnetisch veld van de aarde, de stand van de zon en andere fascinerende kenmerken om terug te navigeren.
Statistieken
Aan sommige nationale vluchten doen wel 30.000 duiven mee. Ze vliegen allemaal terug naar hun eigen huis en de overbrugde afstanden kunnen daarom erg schommelen. Soms kan het verschil oplopen tot 300 kilometer. De winnende duif is de duif die tijdens de vlucht gemiddeld het snelst heeft gevlogen. In de data kijken we naar de hoogste gemiddelde snelheid per minuut. Zoals je je kunt voorstellen, zijn de duiven die minder ver moeten vliegen in het voordeel. In de onderstaande figuur zie je de gegevens van een nationale vlucht met als startplaats Chateauroux (Frankrijk). Elke stip vertegenwoordigt een duif in de race en hun snelheid is uitgezet op de plaats waar ze thuis zijn. De blauw-rode kleuren tonen de gemiddelde snelheid van de duiven verdeeld over het land. Hierbij kan je zeggen dat de duiven in het zuiden gemiddeld een hogere gemiddelde snelheid hebben. De nummers geven de top-10 van duiven in dit vluchtresultaat aan.
Uitschieters
Bij sommige vluchten zijn er één of meer duiven die een zeer onwaarschijnlijke gemiddelde snelheid hebben, ofwel extreem snel of langzaam. Vreselijk langzame duiven hebben mogelijk verkeerd genavigeerd of een siësta gehouden. Snelle duiven kunnen getalenteerd zijn of bijvoorbeeld per ongeluk uit het busje zijn ontsnapt op weg naar de startplaats. Of de liefhebbers kunnen vals gespeeld hebben met de chip die gebruikt wordt voor de registratie. In het huidige systeem is er geen objectieve manier om aan te geven dat de prestatie van een duif onwaarschijnlijk of onmogelijk is. Daarom wint de duif met de hoogste gemiddelde snelheid de race en het prijzengeld.
Snelheidscorrectie
Na vele vluchten geanalyseerd te hebben, hebben wij (onderzoeker Rudo Reiling van de wetenschappelijke commissie van de Nederlandse Postduiven Organisatie (NPO) en ik) een terugkerend patroon opgemerkt. De duiven die kleinere afstanden vliegen halen hogere gemiddelde snelheden per minuut. Een andere factor die meespeelt is de richting van de wind. Als de richting bijvoorbeeld gunstiger is voor de duiven met hun woonplaats in het westen van het land, dan zal de top-10 duiven meer in die richting liggen. Een van de aannames die we ook maken is dat de duiven in het hele land – over het algemeen – even getalenteerd zijn.
De SNEL** methode gebruikt de gegevens van alle duiven in een race zelf om te corrigeren voor snelheidsverlies door afstand en windeffecten. Het gebruikt een lineair regressiemodel met de coördinaten van de finishlocatie van de duif als invoer om te corrigeren voor de locatie-effecten. Na het passen van dit regressiemodel gebruiken we de residuen om de nieuwe winnaars na correctie aan te geven. In de onderstaande figuur zien we dat de nieuwe winnaars gelijkmatiger over het land zijn verspreid en dat de duif ‘8’ in de vorige figuur nu de winnaar van de hele vlucht is geworden:
Een ander voordeel van dit SNEL-regressiemodel is dat onwaarschijnlijke resultaten ook kunnen worden gedetecteerd op basis van de gegevens van elke vlucht. Dit maakt het mogelijk om outlier-detectie uit te voeren op basis van gegevens.
Eerlijkere resultaten
Na het analyseren van de gegevens van vele duivenraces, kan worden gezegd dat het gebruik van snelheidscorrecties de resultaten en de waardering van duiven eerlijker kan maken. De eerste stap naar meer eerlijkheid zou kunnen zijn om de locatievoordelen van bepaalde gebieden te erkennen en meer onderzoek en berekeningen uit te voeren om geschikte en robuuste snelheidscorrecties te vinden.
Ongeveer 7 jaar geleden werd ik voor het eerst benaderd door Rudo Reiling van de Nederlandse Postduiven Organisatie (NPO) om te werken aan de statistieken voor dit snelheidsberekeningsproject. Op dat moment had ik geen idee van de fascinerende wereld en de serieuze opleiding en instelling van de duivenliefhebbers. Nu kan ik gerust zeggen dat ik ook een duivenliefhebber ben!
Opmerkingen
* Duivenliefhebbers zijn mensen die duiven fokken.
**SNEL = Systematische Neutralisatie Effecten Ligging
Originele blog geplaatst door VVSOR op 21 oktober 2021.
Hoofdafbeelding: Burtamus op Pixabay